THIỀN VÀ GIẤC NGỦ (PHẦN 5)

Một nghi vấn lớn tôi đã đặt ra từ rất lâu rồi. Như chúng ta đã biết Thiền thì có từ xa xưa rồi không chỉ dành riêng cho Phật giáo. Nhưng các phương pháp Thiền hiện nay đa phần lại phát nguyên từ kinh điển Phật Giáo (hoặc Ấn Giáo) mà ra. Và trong kinh điển Phật Giáo thì hai chi Thiền quan trọng nhất cho khởi điểm của Thiền Định là Tầm và Tứ. Nó gây nhiều hoang mang nhất cho thiền giả lẫn học giả. Nó là những từ Hán Việt mang nghĩa với "Tầm" là Tìm Kiếm, còn "Tứ" là Nắm Giữ. Qua những bản dịch Anh Ngữ thì Tầm tương đương với Attention (Sự chú tâm) còn Tứ nghĩa tiếng Anh là Sustained Thinking (Giữ chặt suy nghĩ). Vậy từ gốc của hai từ này qua tiếng Pali và Tiếng Phạn là gì? "Tầm" tương đương từ Vitakka và "Tứ" tương đương từ Vicàra. Nhưng hiện nay họ dịch những từ này theo nghĩa thứ sinh trong khi những kinh điển này được viết ra từ xa xưa trên lá bối phải nên hiểu trên nguyên ngữ cổ xưa của nó mới đúng. Và Vitakka (Tầm) theo nguyên nghĩa cổ xưa là "Xoắn Chặt" còn Vicàra (Tứ) lại nghĩa là "Đi Lang Thang". Ngạc nhiên là chúng nó Không Hề một chút gì "Tìm KIếm" hay "Nắm Giữ" như ngôn ngữ hiện đại đang diễn tả cả !! (Tôi viết những điều này không cần các bạn phải tin tôi. Nhưng hy vọng nó gợi cho các bạn sự suy tư vấn đề để tìm hiểu nếu thật sự quan tâm)

Nhận định riêng tôi (Chưa chắc Đúng nha các bạn hehe) thì từ nguyên nghĩa cổ xưa mới là Nguyên Bản muốn trao truyền từ bậc Đạo Sư. Bởi "Tìm Kiếm" và "Nắm Chặt" hoàn toàn trái với tinh thần Trung Đạo và Buông Xả mà Đức Phật nhắc đi nhắc lại. Nên phải chăng vì thế mà Thiền hiện nay là thứ Thiền Nắm Chặt Không Buông (tiền tài, danh vọng, địa vị ...) hoặc Thiền Tưởng (ma quỷ, thánh thần, chứng đắc ...). Và tôi nghĩ đơn giản chúng nó chỉ là hai quá trình rất thuận tự nhiên của đời sống đó là NÉN (Vitakka) và GIÃN (Vicàra) mà thôi. Như một cái lò xo có hai quy trình nén và giãn thì cuộc đời và đời sống của quý vị thử ngẫm xem có giống như vậy không? Khi quý vị làm việc cật lực, chú tâm vào công việc hay vấn đề nào đó trong đời sống có phải quý vị cần độ NÉN nhất định không? Nhưng khi xong mọi thứ mà quý vị cứ NÉN hoài thì chắc chắn quý vị sẽ bị PHÁT NỔ. Khi đó quý vị cần phải thư giãn nghỉ ngơi để hồi phục và nó chính là quy trình GIÃN mà thôi. Và cứ như thế quy trình Nén rồi Giãn cứ lặp đi lặp lại như thế.

Đến đây chắc sẽ có quý vị hỏi lại rằng thì như vậy bình thường quá có chút gì là Thiền đâu. Xin thưa với quý vị rằng thì là Thiền chính là cuộc sống chứ khác gì đâu. Tự quý vị thần thánh hóa Thiền thành một thứ gì đó cao siêu chỉ dành cho thánh thần thôi chứ có bao giờ Nó muốn bị tôn ngưỡng như vậy bao giờ đâu !?